Roedd cwyn Ms X yn ymwneud ââr gofal aâr driniaeth a gafodd ar Ă´l iâr feddyginiaeth ar gyfer clefyd Crohn gael ei chynyddu yn 2015. Yn benodol, cwynodd Ms X fod y Bwrdd Iechyd wedi methu ââi monitroân briodol wrth iddi gymryd Humira (meddyginiaeth fiolegol, sydd wediâi gwneud gyda phroteinau neu sylweddau eraill a gynhyrchir gan y corff, a oedd yn cael ei defnyddio i leihau llid drwy weithredu ar y system imiwnedd), nac adolyguâr feddyginiaeth o ran mai dyma achos posib ei symptomau newydd, ar Ă´l cynydduâr dos. Cwynodd hefyd fod methiant i gymryd camau dilynol ynghylch ei chyflwr a oedd yn dirywio, er gwaethaf sawl cais ganddi i gael ei gweld gan ei Hymgynghorydd, a bod oedi wedi bod o ran cadarnhau bod ganddi lwpws wediâi sbarduno gan gyffuriau (mae lwpws yn glefyd awto-imiwn lle mae system amddiffyn naturiol y corff yn ymosod ar rannau iach oâr corff ac yn achosi llid). Yn olaf, roedd Ms X yn poeni bod ymateb y Bwrdd Iechyd i gĹľyn yn cyfeirioân anghywir at Erythematosws Lwpws Systemig (âSLEâ) er nad oedd hi erioed wedi cael diagnosis o hyn.
Canfu’r ymchwiliad gan nad oedd diagnosis o lwpws wediâi sbarduno gan gyffuriau wedi’i gadarnhau aâi fod yn annhebygol, nid oedd modd dod iâr casgliad bod oedi wedi bod yn y diagnosis hwn. Roedd yr Ombwdsmon oâr farn hefyd nad oedd yn afresymol cyfeirio at SLE yn yr ymateb iâr gĹľyn fel rhan o ystyriaethauâr Bwrdd Iechyd ynghylch a oedd gan Ms X lwpws wedi’i sbarduno gan gyffuriau. O ganlyniad, ni wnaeth yr Ombwdsmon gadarnhauâr cwynion hyn.
Yn dilyn hyn, er na chafodd Humira ei ystyried yn wreiddiol fel achos posib i symptomau Ms X a chael ei stopio yn gynt, nid oedd hyn wedi achosi anghyfiawnder sylweddol gan ei bod yn annhebygol bod gan Ms X lwpws wediâi sbarduno gan gyffuriau. Er hynny, roedd yn dangos diffyg ffordd gydgysylltiedig o ymdrin â gofal Ms X a chyfathrebu gwael rhwng y timau arbenigol a oedd yn gysylltiedig.
Ar y cyfan, canfuâr Ombwdsmon nad oedd Ms X wedi cael ei monitro naâi hadolyguân ddigonol wrth iddi gymryd Humira dros gyfnod estynedig o amser, a oedd yn anghyfiawnder i Ms X ar adeg pan oedd yn poeni mwy a mwy am y symptomau roedd hiân eu profi. Er na allaiâr Ombwdsmon ddod i gasgliad penodol ynghylch pryderon Ms X ei bod wedi gofyn dro ar Ă´l tro i gael ei gweld gan ei Hymgynghorydd, roedd diffygion ehangach yn y cyfathrebu rhwng arbenigeddau a diffyg parhad yng ngofal Ms X wedi cyfrannu at y dryswch ynghylch pwy oedd iâw gweld ac ym mha ysbyty. Roedd hyn yn anghyfiawnder i Ms X gan ei bod yn teimlo nad oedd yn cael y cymorth roedd ei angen arni. Felly, cadarnhaodd yr Ombwdsmon y cwynion hyn.
Argymhellodd yr Ombwdsmon y dylaiâr Bwrdd Iechyd wneud y canlynol:
⢠Ymddiheuro i Ms X am y diffygion a nodwyd.
⢠Cynnig talu £500 iddi i gydnabod y trallod a achoswyd gan y diffygion.
⢠Bod yr adroddiad yn cael ei rannu ââr clinigwyr syân ymwneud â gofal Ms X er mwyn iddynt bwyso a mesur ei ganfyddiadau.
Ar ben hynny, o fewn 4 mis iâr adroddiad terfynol, argymhellodd yr Ombwdsmon y dylaiâr Bwrdd Iechyd:
⢠Sicrhau bod prosesau adolygu ffurfiol ar gael ar gyfer cleifion syân cael triniaethau biolegol (fel Humira) o ran monitro eu cyflwr ac ar gyfer pan fydd presgripsiynau rheolaidd yn cael eu rhoi.
⢠Adolyguâr dull cyfathrebu rhwng y timau arbenigol syân rhan oâr gĹľyn ac ystyried pa gamau y dylid eu rhoi ar waith i fodloni ei hun bod parhad gofal i gleifion pan fydd Ymgynghorwyr Meddygol Locum yn cael eu defnyddioân rheolaidd.